Een bezoek aan Brouwerij De Ranke: ambacht en passie in elke slok

Wie zich verdiept in de wereld van Belgische ambachtelijke brouwerijen, kan niet om De Ranke heen. Gelegen in Dottignies, een uithoek van Henegouwen met Waalse tongval maar een Vlaamse bierziel, is Brouwerij De Ranke een voorbeeld van consistente kwaliteit, diep respect voor traditie en een compromisloze visie op smaak. Tijdens mijn bezoek werd meteen duidelijk: hier stroomt niet alleen bier, maar ook vakmanschap, karakter en overtuiging door de leidingen.

De roots van De Ranke: kwaliteit boven gemak

De Ranke werd opgericht in 1996 door Nino Bacelle en Guido Devos. Wat begon als een kleine huurbrouwerij groeide langzaam uit tot een onafhankelijke productielocatie met een indrukwekkende lijn klassieke en innovatieve bieren. Wat De Ranke kenmerkt, is de uitgesproken keuze voor kwaliteit boven rendement. Zo werken ze uitsluitend met hele hopbellen – geen hopextract of pellets – en gebruiken ze geen suiker om hun bieren op te krikken. Die aanpak maakt het bier niet alleen smaakvoller, maar ook eerlijker.

Het is een keuze die gevolgen heeft, zowel logistiek als economisch. Maar zoals Nino tijdens de rondleiding stelde: “Waarom zou je creatief zijn als je ook correct kunt werken?” Die zin resoneert nog steeds – een treffend credo voor iedereen die het brouwen benadert als een vak én een kunstvorm.

Installatie en techniek: ambachtelijk, maar niet oubollig

De brouwerij zelf is overzichtelijk, helder en functioneel ingericht. Geen overbodige franjes, maar elk vat, elke tank en elke buis heeft zijn plaats. De brouwcapaciteit ligt op ongeveer 6.000 hectoliter per jaar – groot genoeg voor stabiliteit, klein genoeg om het ambacht te bewaken.

De brouwzaal bestaat uit klassieke roestvrijstalen ketels, gekoppeld aan een manuele filtratie-installatie. Afhankelijk van de bierstijl hanteren ze een infusiemaisch of decoctiemethode. Opvallend was de open koelbak, die net als bij lambiekbrouwerijen wordt gebruikt voor het snel afkoelen van het wort – een techniek die je nog zelden ziet buiten de Pajotse streek.

Fermentatie gebeurt in cilindroconische tanks met temperatuurregeling, waarbij spontane vergisting niet aan de orde is, maar er wel gewerkt wordt met verschillende gisten afhankelijk van het bier. Botteling en etikettering worden ter plaatse gedaan, waarbij bepaalde bieren – zoals de cuvées – nog hergisting op fles ondergaan.

Smaak als prioriteit: een analyse van het portfolio

De Ranke heeft een beperkt maar verfijnd aanbod bieren dat bewust langzaam evolueert. Centraal staan een aantal vlaggenschepen die zowel gastronomisch als technisch erg interessant zijn:

• XX Bitter: Een Belgische klassieker die standhoudt in het IPA-tijdperk. Met zijn krachtige Saaz- en Hallertau-hop loopt deze bitterheid op tot ruim 60 IBU. Droog, floraal, citrusachtig – een oefening in balans zonder toegevingen.
• Guldenberg: Een blonde tripel van 8,5% met een stevige moutbasis en een frisse hoptoets. Subtiele kruidigheid dankzij het gebruikte gisttype. Ideaal bij een rijpe Comté of gevogelte met citroen-tijm.
• Noir de Dottignies: Een donkere ale die het midden houdt tussen een Engelse porter en een Belgische dubbel. Gebrande mout, cacaotonen en een droge, licht rokerige afdronk. Compleet voedselvriendelijk.
• Saison de Dottignies: Droog, stevig gehopt en met een peperige ondertoon. Ideaal als begeleider van zachte witschimmelkazen of bij gegrilde groenten – een bier dat zijn plaats in de seizoenskeuken gemakkelijk vindt.

Nieuwe creaties blijven bescheiden en doordacht. Denk aan de Hop Harvest uit één specifieke oogst of de Mirakel, een blend van vatgerijpt jong bier met spontane vergisting. De complexiteit is er nooit louter om te imponeren; ze is het resultaat van beheersing en geduld.

Samenwerking en onafhankelijkheid: geen contradictie

Wat De Ranke extra boeiend maakt, is hun benadering van samenwerking. Ze werken occasioneel samen met buitenlandse brouwers, zoals met het Italiaanse Birrificio Montegioco voor de bitterzoete Pippo. Toch blijft onafhankelijkheid de ruggengraat. Geen overnames, geen concessies aan markttrends, geen stuntacties. De distributie is bewust beperkt en verkooppunten worden persoonlijk gekeurd – zelfs cafés moeten aan een minimaal kwaliteitsniveau voldoen.

Wanneer ik vroeg naar de commerciële strategie, lachte Guido en zei: “Ge kunt reclame maken, maar ge kunt ook gewoon goed bier brouwen. Ge hoeft maar één keer een goede indruk te maken.” Dat vat het ethos van De Ranke perfect samen.

Een glas met karakter: proefnotities en observaties

Tijdens de degustatie na de rondleiding proefde ik vier bieren onder begeleiding van de brouwmeester. Enkele korte impressies, gebaseerd op gestructureerde proeverij:

• XX Bitter – Uiterlijk: bleek goud met witte schuimkraag. Aroma: frisse hopolie, rijpe citrus, natte dennen. Smaak: fel bitter, met droge afdronk en subtiele moutzoetheid. Beoordeling: assertief en klassiek, ideaal voor bittere torsers.
• Guldenberg – Uiterlijk: goudblond, uitstekende pareling. Aroma: rijpe peer, vanille, witte peper. Smaak: volmondig, zacht alcoholisch met warme afdronk. Beoordeling: harmonieus, past perfect bij stevige gerechten.
• Noir de Dottignies – Uiterlijk: diepbruin, beige kraag. Aroma: geroosterde granen, drop, steenfruit. Smaak: soepel maar complex, met warme bitterheid en iets van mokka. Beoordeling: gastronomisch breed inzetbaar, van wild tot chocolade.
• Saison de Dottignies – Uiterlijk: licht amberkleurig, mistig. Aroma: peper, aardse hop, gistig. Smaak: droog, sprankelend en culinair verfrissend. Beoordeling: perfect voor de zomer of bij kruidige gerechten.

Bier en eten: koppels met potentieel

De Ranke-bieren lenen zich uitstekend voor pairings dankzij hun droogheid, uitgesproken bitterheid en robuuste structuur. Enkele voorbeelden die ik in praktijk getest heb:

• XX Bitter met een gegrilde zeebaars met venkel en citroen: het bier snijdt perfect door het vet en versterkt het citrusaroma.
• Noir de Dottignies bij een stoofpot van rund met lavas en een toets donkere chocolade: de gebrande mout haalt de umami naar boven.
• Saison de Dottignies met een salade van geitenkaas, walnoot en biet: perfecte contrapunten van zuur, zoet, aards en bitter.

Het feit dat de bieren van De Ranke hun smaak niet verliezen bij hogere serveertemperaturen (rond 10 tot 12°C) maakt ze bovendien ideaal voor tafelgebruik. Ze evolueren in het glas, net zoals degelijke wijnen.

Slotbemerking: echte passie heeft geen kunstgrepen nodig

Mijn bezoek aan Brouwerij De Ranke was op meerdere vlakken verhelderend. Niet in de zin van spectaculaire innovaties of hippe technieken – net niet. Wat ik hier aantrof, was een voorbeeld van hoe authentiek vakmanschap zijn plaats kan behouden in een snel veranderend bierlandschap. Door bewust te beperken, technisch correct te werken en de klant als serieuze proever te benaderen, laat De Ranke zien wat karakterbieren werkelijk betekenen.

Het is niet het soort brouwerij waar men mikt op verbazende stunts of extravagante blends. Maar voor wie houdt van eerlijke bieren, minutieus gebrouwen en onderbouwd met kennis, is De Ranke een blijvende referentie. En dat proef je – in elke slok.